Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową powstał 2 grudnia 1989 roku, w formie fundacji działającej na zasadach non-profit, by wspierać naukowo wielki proces transformacji polskiej gospodarki i państwa. Inicjatorami powołania Instytutu byli Jan Szomburg i Janusz Lewandowski.
Aktualnie IBnGR ma charakter think-tanku obywatelskiego:
- prowadzi badania naukowe i analizy dotyczące gospodarki, państwa, społeczeństwa i polityki publicznej,
- formułuje idee i koncepcje modernizacji i rozwoju Polski,
- organizuje przestrzeń dla debaty i dialogu Polaków,
- stymuluje autorefleksję służącą budowaniu polskiego Razem w XXI wieku,
- rozwija kompetencje potrzebne Polakom dla sprostania wyzwaniom przyszłości.
Instytut jest zarejestrowany w Sądzie Rejonowym w Gdańsku w rejestrze stowarzyszeń i fundacji pod numerem KRS 0000012337 (poprzednio 3 lutego 1990 roku w Warszawskim Sądzie Rejonowym pod numerem RF 351).